Golenie kotów – 4 powody, dla których może to być szkodliwe dla zdrowia i psychiki

Golenie Kotów może mieć negatywne skutki zarówno dla ich zdrowia fizycznego, jak i psychicznego. Oto główne powody, dla których nie powinno się tego robić:

1. Termoregulacja i ochrona skóry

Kot nie poci się jak człowiek – jego futro pełni kluczową rolę w termoregulacji. Latem chroni przed przegrzaniem, a zimą przed wychłodzeniem. Golenie futra sprawia, że kot może mieć trudności z utrzymaniem odpowiedniej temperatury ciała, co prowadzi do stresu i dyskomfortu.

Dodatkowo futro działa jak bariera ochronna przed promieniowaniem UV, zapobiegając oparzeniom słonecznym oraz różnym infekcjom skórnym.

W przeciwieństwie do ludzi, koty posiadają jedynie nieliczne gruczoły potowe zlokalizowane głównie w opuszkach łap, co oznacza, że ich mechanizm chłodzenia organizmu opiera się przede wszystkim na wymianie cieplnej przez futro. Struktura sierści kota tworzy specyficzny mikroklimat, który izoluje zarówno przed zimnem, jak i przed nadmiernym ciepłem. Grubsza warstwa podszerstka zatrzymuje powietrze, działając jak naturalna izolacja, podczas gdy dłuższe włosy okrywowe odprowadzają wilgoć i chronią przed deszczem czy śniegiem.

Pozbawienie kota tej naturalnej ochrony naraża go na ryzyko zarówno przegrzania, jak i hipotermii, w zależności od warunków atmosferycznych. Skóra kota jest również znacznie cieńsza i bardziej wrażliwa niż ludzka, przez co bezpośrednia ekspozycja na promienie słoneczne może bardzo szybko doprowadzić do oparzeń i zwiększa ryzyko rozwoju nowotworów skóry.

2. Stres i trauma

Nagła zmiana wyglądu może wywołać u kota silny stres. Kocie wibrysy i futro pełnią funkcję sensoryczną – pomagają w orientacji w przestrzeni. Ich usunięcie może powodować dezorientację i niepokój.

Niektóre koty po goleniu mogą nawet wpaść w depresję, unikać kontaktu z opiekunem i wykazywać oznaki lęku.

Wibrysy (wąsy) są wyspecjalizowanymi receptorami dotyku, które przekazują kotu informacje o otaczającym go środowisku. Działają jak radar, pomagając w nawigacji w ciemności, ocenie szerokości przejść czy wykrywaniu ruchu powietrza, co jest kluczowe dla wykrywania potencjalnego zagrożenia. Nawet częściowe skrócenie tych czułych narządów zmysłu może drastycznie zaburzyć percepcję przestrzenną kota.

Ponadto, kot silnie utożsamia się ze swoim wyglądem i zapachem. Nagła zmiana może wywołać poważne zaburzenia w postrzeganiu własnej tożsamości, prowadząc do długotrwałych problemów behawioralnych, takich jak wycofanie społeczne, nadmierna agresja czy zaburzenia snu. U niektórych kotów obserwuje się objawy podobne do zespołu stresu pourazowego (PTSD) po traumatycznym doświadczeniu związanym z goleniem.

3. Wpływ na Kocią grupę

Wielokocie gospodarstwo domowe rządzi się swoimi prawami. Nagła zmiana wyglądu jednego z kotów może spowodować, że inne koty go nie rozpoznają. Koty identyfikują się wzajemnie nie tylko przez zapach, ale również przez wygląd. Jeśli jeden z członków grupy nagle wygląda inaczej, może zostać potraktowany jako „obcy". Może to prowadzić do agresji, odrzucenia, a nawet do rozłamu w grupie.

Kocia społeczność opiera się na subtelnej równowadze hierarchii i terytorialności. Komunikacja między kotami jest złożonym procesem, w którym wygląd, postawa ciała i wzorce futra odgrywają istotną rolę w identyfikacji członków grupy. Zmiana wyglądu poprzez golenie może zakłócić ten delikatny system rozpoznawania, powodując poważne zakłócenia dynamiki społecznej.

Proces reintegracji ogolonego kota do grupy może być długotrwały i stresujący dla wszystkich zwierząt w gospodarstwie domowym. Może to prowadzić do znakowania terenu moczem, zwiększonej wokalizacji i zachowań agresywnych, które wcześniej nie występowały. W skrajnych przypadkach, grupa może całkowicie odrzucić ogolonego kota, zmuszając opiekunów do przeprowadzenia czasochłonnego procesu ponownego zapoznawania, jakby wprowadzali całkowicie nowe zwierzę do domu.

4. Zaburzenia behawioralne

Koty po goleniu często intensywnie się wylizują, próbując „odzyskać" swoje futro. Może to prowadzić do nadmiernego wylizywania, tworzenia ran i stanów zapalnych skóry. W skrajnych przypadkach może dojść do poważnych problemów dermatologicznych i kompulsywnego wylizywania.

Pielęgnacja futro przez lizanie jest naturalnym zachowaniem kotów, które pomaga utrzymać sierść w czystości i reguluje temperaturę ciała. Jednak po goleniu, to instynktowne zachowanie może przerodzić się w obsesyjne kompulsje. Kot może próbować przywrócić swoje futro do pierwotnego stanu poprzez nadmierne wylizywanie, co prowadzi do mechanicznych uszkodzeń skóry, w tym ran i zapalenia mieszków włosowych.

Te zachowania mogą przeistoczyć się w przewlekłe zaburzenia obsesyjno-kompulsywne (OCD), które są trudne do wyleczenia i mogą wymagać długotrwałej terapii behawioralnej lub farmakologicznej. Uszkodzona skóra staje się również bardziej podatna na infekcje bakteryjne i grzybicze, co może prowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych.

Kiedy golenie może być konieczne?

W niektórych przypadkach, np. przy bardzo poważnych kołtunach, infekcjach skórnych lub zabiegach medycznych, częściowe golenie może być konieczne. Powinno być jednak wykonywane przez profesjonalistę i pod kontrolą weterynarza.

Weterynarz może zalecić częściowe golenie w następujących sytuacjach:

• Przygotowanie do operacji chirurgicznej, aby zapewnić sterylność pola operacyjnego

• Diagnostyka i leczenie rozległych infekcji skórnych lub inwazji pasożytniczych

• Usunięcie ciężkich, bolesnych kołtunów, których nie da się rozczesać

• Leczenie ran i oparzeń wymagających bezpośredniego dostępu do skóry
  

W takich przypadkach, golenie powinno być:

• Jak najmniej inwazyjne – ograniczone do absolutnie niezbędnego obszaru

• Połączone z odpowiednią opieką pooperacyjną, w tym łagodzeniem bólu i zapobieganiem przeziębieniom

  
  
  
  

Zamiast golenia, warto rozważyć następujące alternatywy:

• Regularne szczotkowanie zapobiegające tworzeniu się kołtunów

• Profesjonalne trymowanie, które skraca futro bez całkowitego golenia

• Specjalistyczne odżywki rozplątujące i ułatwiające pielęgnację

• Dieta wzbogacona o kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6, które poprawiają kondycję skóry i sierści

  
  

Podsumowując – nie golimy Kotów bez wyraźnej potrzeby! 🐱

Bibliografia:

1. Horwitz, D. F., & Rodan, I. (2018). Behavioral awareness in the feline consultation: Understanding physical and emotional health. Journal of Feline Medicine and Surgery.Stella, J. L., Croney, C. C., & Buffington, T. W. (2013). Effects of stressors on the behavior and physiology of domestic cats. Applied Animal Behaviour Science, 143(2–4), 157–163

2. Mota-Rojas, D., Mariti, C., Zdeinert, A., & Riggio, G. (2021). Anthropomorphism and its adverse effects on the distress and welfare of companion animals. Animals, 11(11), 3263.

3. Rodan, I., & Heath, S. (2015). Feline behavioral health and welfare. Elsevier Health

4. Stella, J. L., & Croney, C. C. (2016). Environmental aspects of domestic cat care and management: Implications for cat welfare. Veterinary Medicine International.

5. Virga, V. (2003). Behavioral dermatology. Veterinary Clinics of North America: Small Animal Practice, 33(2), 345–363.

6. Travain, T., & Valsecchi, P. (2021). Infrared thermography in the study of animals' emotional responses: A critical review. Animals, 11(9), 2510.

7. Palestrini, C., Minozzi, G., & Mazzola, S. M. (2022). Do intense weather events influence dogs' and cats' behavior? Analysis of owner reported data in Italy. Frontiers in Veterinary Science, 9, 973574.